24. Marzec 2025 - 30. Marzec 2025
|
Poniedziałek 24. Marzec
|
-
Kartka z kalendarza
1794 – wybuch Insurekcji Kościuszkowskiej. W opuszczonym przez wojska rosyjskie Krakowie, gen. Tadeusz Kościuszko złożył na Rynku przysięgę narodowi, ogłaszając się Naczelnikiem Powstania i przyrzekając, że władzy na niczyj prywatny ucisk nie użyje, lecz jedynie jej dla obrony całości granic, odzyskania samowładności narodu i ugruntowania powszechnej wolności używać będzie.
1914 – we Lwowie odbyły się obchody 130. rocznicy Insurekcji Kościuszkowskiej, które stały się okazją do manifestacji patriotycznej kilku tysięcy członków Związku Strzeleckiego. W przemówieniu wygłoszonym w ratuszu miejskim Józef Piłsudski, wspominając Polaków, którzy zginęli w ostatnich latach w szeregach obcych armii (m.in. w wojnie rosyjsko-japońskiej, czy prusko-francuskiej), stwierdził: czy jeśli już zginąć, to czy nie lepiej ginąć za własną ojczyznę, za sprawę, za wyzwolenie własnego narodu?
1922 – Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił rezolucję o przyłączeniu do Polski Litwy Środkowej.
1924 – po raz pierwszy w Polsce obchodzono Dzień Kobiet. Obchody zorganizował Centralny Wydział Kobiet Polskiej Partii Socjalistycznej
|
Wtorek 25. Marzec
|
-
Kartka z kalendarza
1977 – powołanie Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCIO), centroprawicowej organizacji antykomunistycznej i niepodległościowej. Apel ROPCIO do społeczeństwa polskiego podpisali m.in. Andrzej Czuma, Leszek Moczulski, gen. Mieczysław Boruta-Spiechowicz, Wojciech Ziembiński.
|
Środa 26. Marzec
|
-
Kartka z kalendarza
1885 – rozpoczęły się tzw. „rugi pruskie”, czyli masowa akcja deportacyjna wymierzona w blisko 30 tysięcy Polaków nieposiadających niemieckiego obywatelstwa a zamieszkujących Poznańskie i Pomorze Gdańskie.
1943 – w Warszawie miała miejsce Akcja pod Arsenałem („Meksyk II”), w której żołnierze Grup Szturmowych Szarych Szeregów pod dowództwem Stanisława Broniewskiego ps. „Orsza” i Tadeusza Zawadzkiego ps. „Zośka” odbili 26 więźniów (m.in. Jana Bytnara ps. „Rudy”) przewożonych z siedziby Gestapo w al. Szucha do więzienia na Pawiaku.
|
Czwartek 27. Marzec
|
|
Piątek 28. Marzec
|
-
Kartka z kalendarza
1977 – w Lilly-en-Val we Francji zmarł gen. Jan Kruk-Kruszewski (ur. 18 czerwca 1888 r.), dowódca IV plutonu w I Kompanii Kadrowej, legionista I Brygady, w II RP m.in. dowódca 1 Pułku Piechoty Legionów i 1 Dywizji Piechoty Legionów oraz Korpusu Ochrony Pogranicza, w wojnie obronnej 1939 r. jeden z dowódców Armii „Prusy”, w czasie wojny przebywał w niemieckiej niewoli w Oflagu VIIa w Murnau, po wojnie pozostał na emigracji.
|
Sobota 29. Marzec
|
-
Kartka z kalendarza
1930 – w Warszawie odbyła się premiera pierwszego polskiego filmu dźwiękowego opartego na kanwie sztuki Gabrieli Zapolskiej pt. "Moralność Pani Dulskiej" w reżyserii Bolesława Newolina.
1943 – oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii dokonały masowych mordów na polskich mieszkańcach wsi Pendyki i Halinówka.
1943 – oddziały Armii Krajowej rozbiły niemieckie więzienie w Mielcu, uwalniając blisko 130 więzionych tam Polaków.
|
Niedziela 30. Marzec
|
-
Kartka z kalendarza
1940 – Oddział Wydzielony Wojska Polskiego pod dowództwem mjr Henryka Dobrzańskiego, ps. „Hubal” rozbił w bitwie pod Huciskami koło Przysuchy batalion niemieckiego Wehrmachtu. W ramach akcji odwetowej Niemcy 11 kwietnia spacyfikowali Huciska oraz sąsiednią wieś Skłoby.
1944 – oddział Ukraińskiej Powstańczej Armii dokonał bestialskiego mordu na ponad stu Polakach mieszkających we wsi Wołczków koło Stanisławowa.
|